Apel środowisk obywatelskich Polski i Ukrainy!

Apel środowisk obywatelskich Polski i Ukrainy!
My, przedstawiciele wielu środowisk obywatelskich w Polsce i w Ukrainie, protestujemy przeciw eskalacji konfrontacyjnej polityki w relacjach między naszymi narodami.
Polityka ta niszczy pracę i dorobek kilku pokoleń Polaków i Ukraińców, którzy tworzyli warunki dla dialogu, współpracy i przyjaźni między nami. Tragiczny splot historii Ukraińców i Polaków w minionych wiekach, zła pamięć o polityce II Rzeczypospolitej w stosunku do obywateli polskich narodowości ukraińskiej, krwawy dla obu stron konflikt lat 1939-1947, antyukraińska propaganda komunistycznej Polski i ZSRR, miały nas rozdzielić na zawsze. Ale po 1989 i 1991 roku, niemożliwe stało się – możliwym. Uznaliśmy wspólnie, że bolesna lekcja historii XX wieku, upadek komunizmu, powstanie niepodległej Ukrainy i Polski, szanse na rozszerzenie Unii Europejskiej, stawiają nas w obliczu nowych wyzwań. A hasło „nie ma wolnej Polski bez wolnej Ukrainy i wolnej Ukrainy bez wolnej Polski” nabiera nowych znaczeń: oznacza odpowiedzialność za przyszłość naszych krajów i całej Europy. W tym, przezwyciężanie tragicznego dziedzictwa historycznego. Mieliśmy świadomość tego, że choć po obu stronach granicy gęsto jest od polskich i ukraińskich grobów, to mogą one stać się znakiem naszej wspólnej pamięci, a nie zarzewiem nowego konfliktu. Myśleliśmy: niech świadczą o tym, jak wielką cenę zapłaciliśmy za wolność i niepodległość obydwu narodów.
Mamy za sobą trudną historię, a mimo to udało nam się stworzyć nowe partnerstwo, nową jakość naszej bliskości. Przede wszystkim dlatego, że oba społeczeństwa przy wsparciu Kościoła i Cerkwi oraz polityków, podjęły decyzję o budowaniu dialogu zgodnie ze standardami przyjętymi w Europie Zachodniej po 1945 roku. A więc szukania tego, co nas zbliża do siebie i łączy, a nie tego co dzieli. Szukania wyjścia z historycznego potrzasku poprzez, daleką od polityzacji, pracę historyków i edukację.
Zwracamy się z apelem przede wszystkim do naszych współobywateli w Polsce i w Ukrainie, ale także do polityków, którzy niosą ostateczną odpowiedzialność za relacje między naszymi krajami:
Chcemy w relacjach Polski i Ukrainy przywrócenia polityki opartej na dialogu, a nie na dyktacie jednej ze stron! Chcemy polityki zwróconej ku dniu dzisiejszemu i ku przyszłości! Bądźmy świadomi odpowiedzialności spoczywającej na naszych barkach i szansy, która stoi przed nami! Doświadczenie naszych narodów wyniesione z XX wieku uczy: każda konfrontacja, często inspirowana przez Rosję, między Polakami i Ukraińcami, prowadzi do naszej wspólnej klęski. Dzisiejszej Europie zagraża zderzenie narodowych egoizmów, a przede wszystkim rosyjski imperializm. W tych warunkach, nam, Polakom i Ukraińcom, łatwiej będzie przeciwdziałać tym zagrożeniom razem.
Również razem budować Europę XXI wieku.

Lista sygnatariuszy z Polski:
prof. Barbara Engelking, socjolog, PAN
Iza Chruślińska, publicystka, działaczka społeczna
prof. Przemysław Czapliński, profesor literatury współczesnej, UAM w Poznaniu
Tomasz Dostatni, dominikanin, publicysta
prof. Andrzej Friszke, historyk, PAN
Konstanty Gebert, publicysta
prof. Irena Grudzińska-Gross, historyk literatury, Princeton University
Agnieszka Holland, reżyserka
Krystyna Janda, aktorka, dyrektorka Teatru „Polonia”
Danuta Kuroń, prezeska Fundacji Edukacyjnej Jacka Kuronia
Jarosław Kurski, z-ca red. nacz. Gazety Wyborczej
prof. Andrzej Leder, filozof kultury, PAN
prof. Andrzej Mencwel, kulturoznawca, UW
Adam Michnik, redaktor naczelny Gazety Wyborczej
Andrzej Seweryn, aktor, dyrektor Teatru Polskiego w Warszawie
Sławomir Sierakowski, socjolog, redaktor naczelny „Krytyki Politycznej”
Paweł Smoleński, dziennikarz
Grażyna Staniszewska, działaczka społeczna, b. eurodeputowana
Krzysztof Stanowski, działacz społeczny
Andrzej Stasiuk, pisarz
Monika Sznajderman, antropolożka kultury, wydawca
Olga Tokarczuk, pisarka
prof. Joanna Tokarska-Bakir, antropolożka kultury, PAN
Piotr Tyma, historyk, prezes ZUwP
prof. Anna Wolff-Powęska, historyk idei, UAM w Poznaniu
Krystyna Zachwatowicz-Wajda, scenografka
Adam Zagajewski, poeta.

Lista sygnatariuszy z Ukrainy:
Jurij Andruchowycz, pisarz
Jevhen Bystryckyj, profesor Instytut Filozofii
Orest Drul, redaktor portalu Zbrucz
Borys Gudziak, ksiądz biskup obrządku bizantyńskiego
Jewhen Hlibowyckyj, ekspert
Mykoła Horbal, więzień polityczny, aktywista społeczny
prof. Jarosław Hrycak, historyk UKU
Leonid Finberg, wydawca „Ducha i Litery”
prof. Natalia Jakowenko, historyk, Akademia Kijowsko-Mohylańska
Wachtang Kipiani, dziennikarz
Heorhij Kowalenko, rektor Prawosławnego Otwartego Uniwersytetu
Andrij Lubka, literat
Danyło Lubkiwskyj, działacz społeczny
Rostysław Łużeckyj, artysta, wydawca
Myrosław Marynowycz, wice-rektor Ukraińskiego Uniwersytetu Katolickiego, więzień polityczny
Jurij Makarow, członek Zarządu Narodowej Telewizji
Witalij Nachmanowycz, historyk, sekretarz Społecznego Komitetu Upamiętnienia Ofiar Babiego Jaru
Witalij Portnikow, dziennikarz, współprzewodniczący Ukraińsko-Polskiego Forum Partnerstwa
Taras Prochaśko, pisarz
Taras Wozniak, politolog, kulturoznawca
Mykoła Riabczuk, pisarz, przewodniczący Ukraińskiego PEN Club
Oleh Repetskyj, muzykolog, przedsiębiorca
Nazar Stryhun, aktor
Hala Telniuk, poetka, śpiewaczka
Lesja Telniuk, kompozytorka
Oksana Zabużko, pisarka
Jewhen Zacharow, obrońca praw człowieka
Oleksandr Zinczenko, historyk
Josyf Zisels, więzień polityczny, obrońca praw człowiekaa