COMMON FUTURE 2025 w Poznaniu: o partnerstwie, uczestnictwie i wspólnej przyszłości

W dniach 22–23 września 2025 roku w Poznańskim Centrum Kongresowym odbył się trzeci międzynarodowy Kongres Współpracy z Ukrainą COMMON FUTURE — jedno z najważniejszych wydarzeń poświęconych odbudowie Ukrainy, jej integracji europejskiej oraz wzmocnieniu relacji polsko-ukraińskich. Wydarzenie zgromadziło ponad 800 uczestników — przedstawicieli polityki, samorządów, biznesu, społeczeństwa obywatelskiego, organizacji międzynarodowych i mediów. Stało się ono strategiczną platformą dialogu, wymiany doświadczeń, kształtowania wspólnej wizji przyszłości oraz poszukiwania praktycznych rozwiązań w trudnych warunkach geopolitycznych.

Atmosfera tegorocznego Kongresu wyróżniała się pragmatyzmem i głębią. Podczas gdy poprzednie edycje w latach 2023 i 2024 koncentrowały się na symbolicznej solidarności i stworzeniu przestrzeni do dialogu, w 2025 roku nacisk położono na konkretne mechanizmy uczestnictwa w procesach odbudowy. Uczestnicy mówili nie tylko o tym, dlaczego warto angażować się w transformację Ukrainy, ale także o tym, jak to robić — poprzez inwestycje, partnerstwa, decyzje instytucjonalne i współpracę międzysektorową.

Biuro Rzecznika Praw Człowieka Ukrainy objęło Kongres oficjalnym patronatem, uznając jego znaczenie dla wsparcia obywateli Ukrainy w Polsce oraz rozwoju partnerstwa między państwami.

Wydarzenie było kontynuacją Ukraine Recovery Conference, która odbyła się w lipcu w Rzymie, i obejmowało ponad 20 tematycznych dyskusji, strefę wystawienniczą, spotkania B2B, sesje networkingowe oraz prezentacje inicjatyw instytucjonalnych. Cztery strategiczne obszary tematyczne obejmowały:

• Biznes i inwestycje

• Regiony i społeczności lokalne

• Europa i integracja

• Społeczeństwo obywatelskie i współpraca

W segmencie biznesowym panowało umiarkowane zainteresowanie. Polskie firmy wykazywały chęć wejścia na rynek ukraiński, ale wyrażały obawy dotyczące ryzyka bezpieczeństwa i kwestii prawnych. Jednocześnie przedstawiciele instytucji finansowych podkreślali gotowość Unii Europejskiej do inwestowania znacznych środków w odbudowę Ukrainy, z nadzieją, że fundusze te będą przepływać przez polskie banki. Polska pozycjonuje się nie tylko jako hub logistyczny, ale także finansowy dla regionu. Podawano przykłady firm, które nie przerwały działalności w Ukrainie nawet w najtrudniejszych momentach — co świadczy o długoterminowej perspektywie dla tych, którzy już teraz są gotowi do współpracy.

W obszarze polityki migracyjnej odnotowano istotną zmianę retoryki. Prezydent Poznania w swoim przemówieniu podkreślił, że tysiące Ukraińców legalnie mieszkających w mieście to pełnoprawni mieszkańcy, którzy aktywnie rozwijają lokalną gospodarkę, kulturę i życie codzienne. Takie podejście przesuwa akcenty — od „pomocy” do „współżycia” — i stawia przed polską polityką pytanie o konieczność utrwalenia tej transformacji na poziomie legislacyjnym, edukacyjnym i rynku pracy.

Poznań dziś to jeden z najważniejszych ośrodków obecności ukraińskiej w Polsce. Według różnych szacunków, w mieście mieszka około 60 tysięcy Ukraińców, w tym osoby, które przybyły tu, uciekając przed wojną. Pracują, płacą podatki, zajmują aktywną postawę obywatelską, angażują się w inicjatywy wolontariackie, zakładają firmy, uczestniczą w wydarzeniach kulturalnych i otrzymują dobre wsparcie ze strony lokalnych władz. W mieście planowane jest otwarcie Konsulatu Ukrainy — ważny krok w kierunku wzmocnienia obecności instytucjonalnej, ułatwienia procedur administracyjnych i pogłębienia więzi między obywatelami a państwem.

Jednym z kluczowych elementów programu była panelowa dyskusja „Polska — już dom czy wciąż tymczasowe miejsce pracy? Dylematy ukraińskich migrantów”, w której wystąpiła Weronika Marczuk — Przedstawicielka Rzecznika Praw Człowieka Ukrainy w Rzeczypospolitej Polskiej oraz Prezeska Zarządu OPP „Towarzystwo Przyjaciół Ukrainy”. Jej wystąpienie nie tylko reprezentowało stanowisko instytucji zajmującej się ochroną praw człowieka, ale również nakreśliło kluczowe problemy, z jakimi mierzą się Ukraińcy w Polsce — od trudności związanych z legalizacją pobytu po wyzwania integracji społecznej. Panel stał się punktem styku polityki, społeczeństwa obywatelskiego i realnych potrzeb migrantów.

„Towarzystwo Przyjaciół Ukrainy” aktywnie uczestniczyło w Kongresie, prezentując swoją działalność oraz prowadząc szereg spotkań z partnerami. Odbyła się m.in. owocna rozmowa z Panią Karoliną Fabisiak-Schulz, Zastępczynią Wojewody Wielkopolskiego, która potwierdziła otwartość strony polskiej na potrzeby ukraińskiej społeczności oraz gotowość do konstruktywnej współpracy.

Pełne emocji były rozmowy z przedstawicielami społeczności z regionów przyfrontowych. Uczestnicy dzielili się realiami życia w warunkach wojny, w tym brakiem zasobów, wyczerpaniem psychicznym i potrzebą wsparcia dzieci oraz weteranów. Podkreślano, że nawet krótki odpoczynek w spokojnym mieście, takim jak Poznań, pozwala poczuć, jak cenna jest cisza bez syren.

Szczególną uwagę poświęcono przywództwu kobiet, dyplomacji kulturalnej i roli kobiet w procesach odbudowy. Dyskusje panelowe „Siostrzane sieci: kultura, biznes, polityka i solidarność jako nowa dyplomacja” pod moderacją Weroniki Marczuk z udziałem przedstawicielek polityki, kultury i sektora społecznego pokazały głębię dialogu międzysektorowego oraz znaczenie włączenia kobiecych głosów w strategiczne decyzje. Omawiano kwestie siostrzeństwa, dyplomacji, reprezentacji kulturowej i udziału kobiet w kształtowaniu polityki — zarówno na poziomie lokalnym, jak i międzynarodowym.

COMMON FUTURE 2025 stał się nie tylko wydarzeniem, ale także wyznacznikiem nowego etapu w partnerstwie polsko-ukraińskim. Pokazał, że współpraca z Ukrainą to nie tylko kwestia solidarności czy pomocy humanitarnej, ale kompleksowa strategia obejmująca gospodarkę, bezpieczeństwo, kulturę, rozwój instytucjonalny i wspólną wizję przyszłości Europy. Kongres ugruntował swoją pozycję jako intelektualny i praktyczny hub, w którym powstają rozwiązania, rodzą się partnerstwa i kładzione są fundamenty długoterminowej transformacji regionu. Uczestnicy nie tylko omawiali wyzwania — szukali narzędzi, modeli i zasobów zdolnych zmieniać rzeczywistość. W tym sensie COMMON FUTURE to nie tylko o Ukrainie, ale o nowej architekturze współpracy europejskiej, w której kluczowymi wartościami stają się odporność, wzajemna odpowiedzialność i zdolność do wspólnego działania.

Ukraińsko-polska platforma medialna UPMP z dumą była partnerem medialnym tego wydarzenia.